Niğde'de Soğanlar Neden Çillendi? Üretici Zararda, Çözüm Ne?

Niğde'de soğan üreticileri, depolardaki ürünlerin çillenmesi nedeniyle büyük zarara uğradı. Tonlarca soğan, hayvan yemi olarak satılmak zorunda kalınırken, CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, plansızlığa dikkat çekerek çözüm önerilerini sundu. Gürer, üreticinin ve tüketicinin mağduriyetini gidermek için hükümeti göreve çağırdı.

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, "Patates ve soğan, evlerin olmazsa olmazı. Ancak patates ve soğan üreticileri ürettiklerinden yeterli fayda sağlayamıyor. Patatesi 3 lira civarında bir fiyatla satamıyorlar. Soğanda ise mevsimsel değişimlerle birlikte depoda ürün erken çillendiği için ıskartaya çıkan ürün çoğalıyor. Tonlarca soğan, çöp haline geldi. Şimdi bu soğanlar 30-40 kuruşa hayvan yemi olarak satılıyor" dedi.

Gürer, doğru bir planlama ile soğanların çürümesinin önüne geçilebileceğini vurguladı. Aksi takdirde tüketicinin de yüksek fiyatlarla soğan almak zorunda kaldığını belirtti. Tarım ve Orman Bakanlığı'nın bu soruna çözüm bulması gerektiğini ifade etti.

KÜRESEL İKLİMİN ETKİSİ VE ÇÖZÜM ARAYIŞLARI

Gürer, küresel iklim değişikliğinin tarımsal üretim üzerindeki olumsuz etkilerine de değindi. Erken olgunlaşma veya bozulma gibi sorunların depolama süreçlerini zorlaştırdığını söyledi. Bu durumun soğanların çillenmesine ve değer kaybetmesine yol açtığını belirtti.

Küresel iklim değişikliğinin etkileriyle beraber ürünler erken oluşuyor ya da erken bozuluyor. Bu durum, depolarda ürünlerin zamanından önce çillenmesine neden oldu. Soğan olarak değer bulma özelliğini yitiren ürünler artık sadece hayvan yemi olarak kullanılabiliyor. Böyle olunca vatandaş markette 20 liraya soğan alırken, tonlarca soğan çöp oluyor. Bu sürdürülebilir bir durum değil" diye konuştu.

PLANLI ÜRETİM MODELİ ŞART

CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, sorunun çözümü için planlı bir üretim modeline geçilmesi gerektiğini vurguladı. "Öngörülebilen, planlanan bir üretim modeli gerekiyor. Bu konuda çalışma yaptıklarını söylüyorlar. O zaman tonlarca soğan niye çöp oluyor? Üretimden pazarlamaya kadar tarımda bütüncül bir planlama yapılmalı. Bu sadece üreticiyi değil, vatandaşın cebini de rahatlatır" dedi.

ÜRETİCİLER ZOR DURUMDA

Niğde ve Bor ilçesi arasında bir depoda, hayvan yemi olarak satılma noktasına gelen soğan çuvalları önünde açıklamalarda bulunan Gürer, market fiyatlarının yüksekliğine rağmen üreticinin para kazanamadığına dikkat çekti.

Depolanan soğanlar çillenmeye başlayınca üretici, ürünü ayrıştırmak zorunda kaldı. En azından ayrıştırdığı bir bölümünü satabilmiş ama son günlere kadar iyi giden havalar ile depoda soğanlar yeniden yeşillenmeye başlayınca, satılamaz noktaya gelmiş ve hayvan yemi olmuştur. Üretici çiftçi ile konuştum. Niğde yanında Sivas’ta da ekim yaptığını, patates de ektiğini ve patates zararının soğana göre daha fazla olduğunu anlattı. Iskarta hale gelen tonlarca soğanı hayvan yemi olarak satmak zorunda kaldığını belirtti. Bu ıskarta ürünler ile piyasa dengesi de bozuluyor. Türkiye, 2024 yılında çok sayıda üründe yaşanan israfın 2025 yılında depolanan üründe de sürdüğünü gösteriyor" dedi.

Gürer, yaşanan israfın ve plansızlığın üreticiyi zor durumda bıraktığını ve tüketicinin de mağdur olduğunu yineledi. Tarım politikalarında köklü değişikliklerin yapılması gerektiğini savundu.